Zimowa dieta i suplementacja dla osób z AZS

Chłodniejsze okresy w ciągu roku, a szczególnie zimowe miesiące, mogą być trudne dla osób borykających się z atopowym zapaleniem skóry (AZS).

 

Mają na to wpływ takie czynniki jak mała wilgotność powietrza czy niskie temperatury, które mogą wywoływać lub nasilać objawy chorobowe. Badania naukowe pokazują także, że atopicy są narażeni na częstsze infekcje dróg oddechowych, ucha i dróg moczowych.

 

Jednym ze sposobów radzenia sobie z tymi wyzwaniami – oprócz pielęgnacji dostosowanej do zimowej aury i ogrzewanych pomieszczeń – jest dieta oraz suplementacja, które odpowiadają na specyficzne potrzeby osób cierpiących na AZS.

 

Dlaczego osoby z AZS bardziej cierpią właśnie zimą?

 

Odpowiedź na to pytanie wymaga poruszenia kilku tematów ze względu na skomplikowany charakter choroby, jaką jest atopowe zapalenie skóry.

 

Przyczyny zimowego zaostrzenia AZS można upatrywać w poniżej wymienionych czynnikach:

 

·         Niska wilgotność powietrza – może prowadzić do nadmiernego wysuszenia skóry, co nasila objawy AZS takie jak swędzenie, zaczerwienienie oraz łuszczenie.

 

·         Niskie temperatury – mogą podrażniać skórę, a przez to wywoływać albo zaostrzać symptomy chorobowe w formie świądu czy zmian skórnych.

 

·         Przebywanie w ogrzewanych pomieszczeniach – systemy grzewcze wysuszają powietrze, co przyczynia się do utraty wilgoci przez skórę.

 

·         Ciepłe ubrania – mogą ocierać się o skórę, a przez to fizycznie podrażniać obszary wrażliwe, przesuszone oraz dotknięte chorobą.

 

·         Niewystarczająca ekspozycja na słońce – może powodować niedobory witaminy D, co ma niekorzystny wpływ na zdrowie i stan skóry.

 

Duży wpływ na zimowe pogorszenie stanu zdrowia osób z atopowym zapaleniem skóry mają także infekcje:

 

·         Atopicy są narażeni na częstsze infekcje, które mogą dotykać dróg oddechowych, ucha i dróg moczowych, a nawet prowadzić do tak poważnych stanów jak zapalenie płuc.

 

·         Przyczyny podatności atopików na infekcje należy upatrywać między innymi w charakterystycznych dla tej choroby dysfunkcjach immunologicznych, przewlekłych stanach zapalnych oraz zaburzeniach mikrobiomu jelitowego.

 

·         Przy AZS pojawia się dwukierunkowa zależność, z której trudno jest wyrwać się – infekcje nasilają objawy atopowego zapalenia skóry, a problemy skórne sprzyjają pojawieniu się infekcji.

 

Dieta i suplementacja przeznaczone dla osób z AZS

 

Planując zimową dietę i suplementację przy atopowym zapaleniu skóry, należy pamiętać o kilku podstawowych zaleceniach:

 

·         Regularne spożywanie posiłków o odpowiedniej kaloryczności – zalecana dzienna liczba kalorii, a także częstotliwość jedzenia zależą od czynników takich jak wiek, płeć czy aktywność fizyczna.

 

·         Spożywanie wszystkich niezbędnych składników pokarmowych – białka, węglowodanów, tłuszczy i błonnika, szczególnie pochodzących z warzyw, owoców, produktów pełnoziarnistych, orzechów, nasion i roślin strączkowych.

 

·         Eliminacja źle tolerowanych pokarmów – jest to ważne, ponieważ przy AZS objawy często pojawiają się w wyniku kontaktu z alergenami (szacuje się, że do 40% osób z AZS cierpi też na alergie pokarmowe).

 

·         Wykluczenie produktów niekorzystnych dla zdrowia – są to przede wszystkim alkohol, tytoń, cukier, tłuszcze trans oraz żywność przetworzona.

 

·         Właściwe nawodnienie organizmu – można przyjąć założenie, że średnio należy wypić 2 litry wody dziennie, a przy wysiłku fizycznym lub wysokiej temperaturze trzeba tę ilość zwiększyć.

 

Suplementy wzmacniające odporność i wspierające leczenie AZS

 

Aby lepiej radzić sobie z objawami atopowego zapalenia skóry oraz nawracającymi infekcjami, warto dostarczać do organizmu z pożywieniem albo w formie suplementów wszystkie wskazane w tym artykule substancje odżywcze.

 

Na szczególną uwagę atopików zasługują między innymi suplementy takie jak:

 

·         Siarka działa oczyszczająco, przeciwgrzybiczo i antybakteryjnie, a także pomaga w regeneracji skóry, dzięki czemu doskonale sprawdza się jako preparat wspierający leczenie AZS, ale też łuszczycy, grzybicy, łojotoku, trądziku i innych dolegliwości skórnych.

 

·         Mleko klaczy nawilża, wzmacnia i uelastycznia skórę. Łagodzi uczucie świądu i inne objawy towarzyszące AZS. Poprawia odporność organizmu w stanach ogólnego osłabienia, w czasie rekonwalescencji oraz przy infekcjach. A dodatkowo wzbogaca mikrobiom jelitowy.

 

·         Czarnuszka ma właściwości antybakteryjne i przeciwzapalne, a jej lecznicze działanie obejmuje też łagodzenie objawów AZS. Wspiera leczenie schorzeń górnych dróg oddechowych i łagodzi przebieg infekcji. Ma działanie antynowotworowe i przeciwwrzodowe.

 

·         Zioła również są skarbnicą zdrowia – zarówno dla całego organizmu, jak i samej skóry. Na przykład Livenorm zawiera mieszaninę wyciągów ziołowych, które wspomagają regenerację i pracę wątroby, poprawiają funkcje trawienne, a przez to organizm lepiej radzi sobie z toksynami i zmniejszają się objawy AZS takie jak swędzenie i podrażnienie skóry. Natomiast preparat Silne płuca – Herbasano pomaga w regeneracji organizmu i przyspiesza powrót do pełnej wydolności po infekcjach, ponieważ wspiera układ odpornościowy oraz ma pozytywny wpływ na układ oddechowy.

 

Witamina D

 

Witamina D jest składnikiem wspierającym zdrowie skóry i odporność na infekcje. Odpowiednia jej ilość w organizmie zapewnia równowagę immunologiczną, regulację wydzielania insuliny, lepsze wchłanianie wapnia oraz lepszą ochronę przed chorobami sercowo-naczyniowymi, autoimmunologicznymi i nowotworowymi.

 

Szacuje się, że około 20% dziennego zapotrzebowania na witaminę D mogą zaspokoić pokarmy takie jak tłuste ryby, żółtka jaj czy przetwory mleczne. Pozostałą część można uzyskać przez ekspozycję na słońce, ale zimą jest to trudne, a w wypadku osób z AZS zazwyczaj przez cały rok konieczna jest suplementacja.

 

Zażywając preparaty z witaminą D należy pamiętać o tym, aby wybierać kapsułki z olejem, stosować je z posiłkiem i nie popijać kawą.

 

Żelazo

 

Żelazo również odgrywa bardzo ważną rolę w utrzymaniu odporności organizmu oraz zdrowia skóry. Odpowiada za transport tlenu do komórek, a właściwe dotlenienie jest kluczowe dla prawidłowego ich funkcjonowania. Żelazo bierze też udział w procesach tworzenia kolagenu, który nadaje skórze elastyczność i wspiera procesy regeneracyjne. Ten pierwiastek jest ponadto zaangażowany w procesy antyoksydacyjne, chroniąc komórki skóry przed uszkodzeniem przez wolne rodniki.

 

W kontekście żelaza istotną kwestią jest utrzymanie optymalnego poziomu tej substancji, ponieważ zarówno nadmiar, jak i niedobór, mogą wpływać negatywnie na zdrowie skóry. Osoby z AZS powinny więc regularnie monitorować poziom żelaza, aby spożywać go więcej lub suplementować tylko wtedy, gdy jest to niezbędne.

 

W żelazo obfitują między innymi podroby, jagnięcina, cielęcina, wołowina oraz różnego rodzaju rośliny strączkowe. Jego wchłanianie wspiera witamina C oraz laktoferyna (która ma działanie przeciwbakteryjne, przeciwwirusowe, przeciwgrzybicze, przeciwzapalne i antyoksydacyjne, a także wzmacnia układ immunologiczny i mikrobiom jelitowy).

 

Cynk

 

Cynk jest mikroelementem, który działa przeciwzapalnie oraz wspiera układ immunologiczny, prowadząc do lepszej odporności na infekcje. Bierze udział w procesach gojenia ran i regeneracji tkanek, w tym skóry. Ma działanie antyoksydacyjne oraz wspiera utrzymanie bariery ochronnej skóry, która chroni przed utratą wilgoci i zmniejsza podatność na podrażnienia.

 

Ze względu na specyfikę atopowego zapalenia skóry, osoby cierpiące na tę chorobę często mają niższe poziomy cynku niż osoby zdrowe. Wynika to między innymi z toczących się w organizmie stanów zapalnych oraz obniżonego wchłaniania tego pierwiastka przy AZS.

 

Zrównoważona dieta powinna być bogata w produkty zawierające cynk – takie jak mięso, ryby, orzechy, nasiona, pełnoziarniste produkty zbożowe, rośliny strączkowe oraz owoce morza. W razie suplementacji należy kontrolować sytuację, aby nie doprowadzić do niedoborów miedzi występujących przy nadmiarze cynku.

 

Kwasy omega-3

 

Kwasy omega-3 działają przeciwzapalnie i łagodzą objawy chorób skórnych – z tego powodu koniecznie powinny być włączone w dietę przy atopowym zapaleniu skóry. Warto je dostarczać do organizmu wraz z pożywieniem, ale możliwa jest też suplementacja – na przykład spożywanie tranu z wątroby dorsza, ryb dorszowatych lub wątroby rekina, a w wersji wegańskiej z alg morskich.

 

Kwasy te znajdują się m.in. w tłustych rybach morskich takich jak łososie, makrele czy sardynki, olejach roślinnych tłoczonych na zimno na przykład z rzepaku, oliwek czy słonecznika, a także w pestkach dyni i słonecznika, orzechach włoskich, migdałach oraz siemieniu lnianym.

 

Witaminy C, E i A

 

Witamina C ma działanie antyoksydacyjne, jest niezbędna do prawidłowej syntezy kolagenu, a także wpiera wchłanianie między innymi żelaza i wapnia. Można ją znaleźć między innymi w papryce, owocach cytrusowych, jagodach, kiwi, jabłkach i brokułach.

 

Witamina E również działa jako antyoksydant, pomagając chronić komórki skóry przed szkodliwym działaniem wolnych rodników, a także pomaga utrzymać zdrową barierę skórną. W pożywieniu występuje na przykład w nasionach słonecznika i dyni, migdałach, orzechach, awokado oraz olejach roślinnych (rzepakowym czy słonecznikowym).

 

Witamina A reguluje wzrost komórek skóry oraz pomaga w leczeniu stanów zapalnych. Chcąc dostarczyć ją do organizmu przez pożywienie, warto sięgać na przykład po marchew, dynię, szpinak, jajka i mleko.

 

Antyoksydanty

 

Antyoksydanty są silnymi przeciwutleniaczami, które pomagają w ochronie komórek skóry przed stresem oksydacyjnym i uszkodzeniami spowodowanymi przez wolne rodniki. Wspierają procesy regeneracji skóry, co jest szczególnie ważne, gdy skóra jest podrażniona. W wypadku osób z AZS odgrywają też ważną rolę w walce ze stanami zapalnymi skóry – łagodzą objawy takie jak zaczerwienienie, swędzenie i pieczenie.

 

Dieta bogata w antyoksydanty składa się z warzyw, owoców, orzechów, pestek oraz nasion. Można je znaleźć także w kakao, kawie, herbacie, ziołach i przyprawach.

 

Probiotyki

 

Probiotyki normalizują środowisko mikroorganizmów żyjących w przewodzie pokarmowym oraz bytujących na skórze. Wspierają właściwe działanie układu immunologicznego i nabywanie odporności – mogą przyczynić się do niższej częstotliwości i mniejszej ciężkości infekcji oraz pomagają ograniczyć stosowanie antybiotyków. Zapewniają skórze ochronę, zmniejszają zmiany wypryskowe i świąd, a tym samym wspomagają profilaktykę oraz leczenie chorób skórnych takich jak atopowe zapalenie skóry.

 

Pozytywnie na skórę oddziaływają przede wszystkim szczepy Lactobacillus, czyli bakterie wchodzące w skład normalnej, zdrowej flory jelitowej. Są one bezpieczne dla dzieci, seniorów, dorosłych oraz kobiet w ciąży i kobiet karmiących.

 

Pamiętaj! Odpowiednio skomponowana zimowa dieta i suplementacja mogą odegrać kluczową rolę w utrzymaniu zdrowej skóry u osób z AZS. Pozwoli to złagodzić objawy, poprawić stan skóry i cieszyć się zdrowiem oraz komfortem w trudnych, zimowych warunkach.