Jak rozpoznać Atopowe Zapalenie Skóry

Głównymi objawami atopowego zapalenia skóry są:
- sucha skóra
- zaczerwienienie skóry
- świąd
- łuszczenie się skóry
- skłonność do nawrotowych zakażeń bakteryjnych

Typowym objawem atopowego zapalenia skóry jest lichenizacją czyli pogrubie naskórka.
Zmiany najczęściej występują na zgięciach łokciowych i kolanowych, na twarzy i szyi, ale mogą obejmować całe ciało (erytrodermia).
Atopowemu zapaleniu skóry często towarzyszą również inne schorzenia atopowe:
- astma oskrzelowa
- sezonowy lub przewlekły katar sienny
- alergiczne zapalenie spojówek.
- charakterystycznym objawem jest również objaw Dennie-Morgana charakteryzujący się pogłębieniem fałdów podoczodołowych (podwójny fałd powieki dolnej).

 
W OBRAZIE KLINICZNYM  AZS WYRÓŻNIA SIĘ 3 FAZY CHOROBY
·   niemowlęcą (do 2. r. ż.) – ze zmianami wysiękowymi i strupami zlokalizowanym na twarzy, owłosionej skórze głowy, kończynach i tułowiu;
·   dziecięcą (od 3 do 11 r. ż.) – ze zmianami zlokalizowanymi na zgięciach łokciowych i podkolanowych, karku oraz nadgarstkach. Możliwe jest wystąpienie zmian typu łupież białawy oraz złuszczającego zapalenia czerwieni wargowej z pęknięciami w kącikach ust;
·   młodzieżową/osób dorosłych (od 12 do 23 r. ż.; niekiedy dłużej) – o lokalizacji podobnej, jak w zmianach dziecięcych, z dodatkowym – częstym – wystąpieniem zmian skórnych na powierzchni grzbietowej rąk. Może dojść też do pobrużdżenia i pogrubienia skóry.

Choroba ma przebieg wieloletni z okresami, kiedy objawy są mniej lub bardziej nasilone.
W przebiegu choroby ma znaczenie stres emocjonalny, który sam nie jest bezpośrednią przyczyną objawów, ale poprzez wpływ układu nerwowego może stać się czynnikiem wyzwalającym objawy u osoby chorej.

ROZPOZNANIE ATOPOWEGO ZAPALENIA SKÓRY
Opracowano kryteria rozpoznawcze AZS (kryteria Hannifina-Rajki).
 
KRYTERIA WIĘKSZE:
 
§  świąd
§  typowe umiejscowienie
§  przewlekły i nawrotowy przebieg
§  atopia u chorego lub w wywiadzie rodzinnym
 
KRYTERIA MNIEJSZE:
 
§  suchość skóry (xerosis)
§  rogowacenie przymieszkowe (keratosis pilaris) lub rybia łuska (ichthyosis)
§  natychmiastowe odczyny skórne
§  podwyższone stężenie IgE w surowicy
§  dodatnie wyniki testów skórnych z alergenami
§  początek w dzieciństwie
§  skłonność do nawrotowych zakażeń skóry
§  zaćma
§  nawrotowe zapalenie spojówek
§  przebarwienia powiek i skóry wokół oczu
§  nietolerancja wełny
§  nietolerancja niektórych pokarmów
§  zaostrzenia po stresach psychicznych
§  świąd po spoceniu
§  biały dermografizm
§  pogrubienie fałdów na szyi
§  rumień twarzy
§  zapalenie czerwieni wargowej
§  stożek rogówki
§  objaw Dennie-Morgana (dodatkowy fałd skórny poniżej dolnej powieki)
§  łupież biały
§  zapalenie brodawek sutkowych
§  skłonność do niespecyficznego stanu zapalnego skóry dłoni i stóp
 
Do rozpoznania AZS wystarczające jest spełnienie 3 spośród 4 głównych kryteriów; mniejsze kryteria mają znaczenie uzupełniające