Dieta a atopowe zapalenie skóry - Co jeść? Czego unikać?

Atopowe zapalenie skóry (AZS) jest przewlekłą chorobą, której towarzyszą zmiany skórne oraz dotkliwy świąd. Schorzenie to ma charakter nawrotowy, czyli w jego przebiegu pojawiają się fazy wzmożenia oraz ograniczenia (lub ustąpienia) symptomów. Badania i obserwacje wskazują, że odpowiednia dieta nie tylko łagodzi objawy AZS, ale także skraca okresy ich nasilenia, wydłuża okresy remisji oraz wzmacnia cały układ odpornościowy. Skoro więc sposób odżywiania ma wpływ na atopowe zapalenie skóry, warto dowiedzieć się, na czym polega dieta przeciwzapalna, które produkty należy spożywać, a z jakich produktów trzeba zrezygnować.

Dieta przeciwzapalna przy atopowym zapaleniu skóry

Zalecenia żywieniowe dla osób cierpiących na atopowe zapalenie skóry koncentrują się na tym, aby dostarczać organizmowi wszystkich składników odżywczych wspierających procesy autoregeneracji, odbudowy i utrzymania przez długi czas zdrowej skóry. Dodatkowo, przy AZS występuje stan zapalny, co powoduje, że kolejnym ważnym celem diety jest jego wyeliminowanie lub zmniejszenie.

Przy atopowym zapaleniu skóry zalecana jest więc dieta przeciwzapalna, która polega na spożywaniu produktów o niskim indeksie prozapalności. W wyniku regularnego stosowania się do zasad tej diety, można doprowadzić do obniżenia poziomu wskaźników stanu zapalnego, czyli na przykład białka CRP. A konsekwencją tego zazwyczaj jest złagodzenie symptomów atopowego zapalenia skóry, wydłużenie okresów bezobjawowych oraz wzmocnienie naturalnej bariery ochronnej skóry.

Eliminacja źle tolerowanych pokarmów

Przy atopowym zapaleniu skóry objawy często pojawiają się na skutek dostarczenia do organizmu alergenów drogą pokarmową. Szacuje się, że nawet do 40% chorych z AZS cierpi też na alergie pokarmowe, u większości z nich alergie występują na skutek spożywania jaj, mleka, pszenicy, soi, orzechów ziemnych i laskowych. A zatem, gdy posiłki nasilają objawy AZS, konieczne jest skomponowanie własnego jadłospisu, z którego wyeliminowane zostaną źle tolerowane składniki pokarmowe.

·         Obserwuj swoje reakcje na składniki pokarmowe.

·         Zrezygnuj na kilka tygodni ze spożywania pokarmów źle tolerowanych przez Twój organizm.

·         Wracaj do wyeliminowanych pokarmów po dłuższym okresie, ale włączaj je w jadłospis po jednym na raz, aby móc obserwować reakcje swojego organizmu i podjąć decyzję, czy nadal go unikać czy też można go już bez obaw spożywać.

Składniki odżywcze kluczowe dla zdrowej skóry

·         Kwasy tłuszczowe omega-3 i omega-6 – włącz do swojej diety tłuste ryby morskie (np. łosoś, tuńczyk, makrela), orzechy włoskie i laskowe, pestki słonecznika i dyni, olej rzepakowy, awokado oraz siemię lniane.

·         Naturalne przeciwutleniacze – ich bogactwo znajdziesz w warzywach i owocach, a szczególnie w zielonych warzywach liściastych oraz owocach jagodowych i przyprawach (np. imbir, kurkuma).

·         Witamina D – ok. 20% dziennego zapotrzebowania zaspokoisz, jedząc tłuste ryby, żółtka jaj lub przetwory mleczne, a pozostałą część zyskasz, wychodząc na spacer w słoneczny dzień lub przez suplementację.

·         Cynk, siarka, magnez, potas – zadbaj o to, aby spożywać naturalne produkty, które dostarczą Ci tych pierwiastków wpływających na kondycję i wygląd skóry.

·         Probiotyki – sięgaj po produkty bogate w bakterie Lactobacillus casei, gdyż pomagają one zmniejszać zmiany wypryskowe i świąd.

Produkty zalecane przy AZS

·         Woda – pamiętaj o właściwym nawodnieniu organizmu, pij średnio 2 litry wody dziennie, a przy wysiłku fizycznym lub w ciepłe dni zwiększ tę ilość nawet do 3–4 litrów dziennie.

·         Warzywa i owoce – sięgaj po nie jak najczęściej oraz wybieraj produkty jak najbardziej różnorodne oraz kolorowe.

·         Pełnoziarniste produkty zbożowe – do wyboru masz wiele rodzajów zbóż, kaszy oraz ryżu, w tym takie produkty jak amarantus czy komosa ryżowa.

·         Nasiona roślin strączkowych – często sięgaj po fasolę, groch, ciecierzycę oraz soczewicę, które są bogatym źródłem roślinnego białka, błonnika oraz składników mineralnych.

·         Ryby i owoce morza – dostarczą ci kwasów tłuszczowych oraz składników mineralnych ważnych dla zdrowej skóry (np. magnez, potas, selen).

Produkty zakazane przy AZS

·         Używki – zrezygnuj z alkoholu, tytoniu oraz substancji psychoaktywnych.

·         Cukier – wyeliminuj ze swojego jadłospisu słodycze, słodkie napoje oraz produkty z wysoką zawartością cukru (np. ketchup, płatki śniadaniowe, jogurty smakowe).

·         Czerwone mięso – zamień je na białe gatunki mięsa, ryby, owoce morza oraz roślinne źródła białka (tj. rośliny strączkowe); unikaj produktów mięsnych przetworzonych.

·         Żywność przetworzona – unikaj fast foodów, białego pieczywa, przekąsek, gotowych dodatków do posiłków oraz dań gotowych.

Dieta w AZS – Przykładowe przepisy

Oto kilka pomysłów na zdrowe posiłki, które mają działanie przeciwzapalne i dostarczają całego bogactwa składników odżywczych ważnych dla zdrowej skóry.

Śniadanie: Smoothie z kaszą gryczaną

Składniki:

3 płaskie łyżki kaszy gryczanej białej (niepalonej, surowej)

1/2 szklanki jagód

1 banan

1 garść jarmużu

1 łyżeczka miodu

Przygotowanie:

Przepłukaj kaszę. Umyj jagody i jarmuż. Wrzuć wszystkie składniki do miksera i dokładnie zmiksuj.

Obiad: Zupa z soczewicą

Składniki:

3 pomidory

3 marchewki

1 cebula

1/3 szklanki czerwonej soczewicy

1/3 szklanki mleczka kokosowego

1 łyżka oliwy z oliwek lub oleju rzepakowego

Sól, pieprz, kurkuma – do smaku

Przygotowanie:

Umyj warzywa i przepłukaj soczewicę. Pokrój cebulę w drobną kostkę i podsmaż na oliwie lub oleju – do zarumienienia. Zdejmij skórkę z pomidora i obierz marchewkę, a następnie pokrój je na drobne cząstki. Wrzuć marchewki, pomidora, cebulę i soczewicę do garnka. Zalej niewielką ilością wody i gotuj przez około 15-20 minut – do czasu, gdy zmięknie soczewica. Zmiksuj zupę na gładki krem. Dodaj mleczko kokosowe, a następnie sól, pieprz i kurkumę wg swoich preferencji.

Kolacja: Kanapki na ciepło

Składniki:

Chleb z mąki pełnoziarnistej

Olej rzepakowy

Warzywa wg uznania, np. pomidory, papryka i rzodkiewka

Sól, pieprz, papryka słodka w proszku – do smaku

Przygotowanie:

Pokrój chleb w kromki, ułóż na brytfannie wyłożonej papierem do pieczenia, skrop olejem rzepakowym i posyp solą, pieprzem oraz słodką papryką w proszku. Piecz pod grillem lub z termoobiegiem w temperaturze 200 stopni przez 10 minut. Po wyjęciu, nałóż warzywa na kanapki.