Alergia wziewna - Roztocza, pleśń, pyłki i sierść

Alergia jest jedną z najczęściej występujących współcześnie chorób. Szacuje się, że z powodu dolegliwości alergicznych może cierpieć nawet 30% ludzi na całym świecie. Istnieje wiele rodzajów alergii – między innymi pokarmowa (alergeny znajdują się w pożywieniu), kontaktowa (oddziaływanie alergenów zaczyna się po ich dotknięciu) oraz iniekcyjna (przy której alergeny dostają się do organizmu przez wstrzyknięcie).

 

Dziś zajmiemy się tak powszechną dolegliwością, że może ona dotykać aż 20-25% społeczeństwa. A jest to alergia wziewna – na roztocza (potocznie: kurz), pleśń, pyłki i sierść.

 

Wpływ otoczenia na nasze zdrowie

 

Alergia jest bardzo rozpowszechnioną chorobą cywilizacyjną. Udowadniają to badania, które wskazują, że alergie występują częściej w krajach rozwiniętych i aglomeracjach miejskich. Przyczyną może być większe zanieczyszczenie powietrza, intensywniejsze korzystanie z klimatyzacji, a także niezdrowy tryb życia. Alergie rzadziej natomiast dotykają osoby prowadzące życie bliższe natury i przyrody. Nie oznacza to oczywiście, że na obszarach wiejskich oraz mniej zaawansowanych cywilizacyjnie nie występują dolegliwości alergiczne. Narażenie na dym tytoniu czy opary oprysków rolniczych znacząco zwiększają ryzyko zachorowania na jedną z form alergii.

 

Alergia, w tym alergia wziewna, może być szczególnie dotkliwa dla osób z AZS (atopowym zapaleniem skóry). Objawy skórne charakterystyczne dla AZS mogą pojawiać się lub nasilać pod wpływem czynników, które wywołują też alergię wziewną. Są to więc między innymi alergeny takie jak roztocza (czyli zwykły kurz domowy), pleśń, pyłki, sierść, pierze czy puch.

 

Alergia wziewna oraz alergeny wziewne

 

Alergia wziewna jest wywoływana przez cząsteczki i mikroorganizmy wdychane wraz z powietrzem.

Towarzyszą jej takie dolegliwości jak nieżyt nosa, zapalenie spojówek lub zmiany skórne. Zdarzają się powikłania w formie pogorszenia albo utraty słuchu. Może ona też powodować lub zaostrzać niebezpieczną dla zdrowia, a nawet życia chorobę, jaką jest astma.

 

Alergia na roztocza

 

Alergia na roztocza często bywa określana jako po prostu alergia na kurz. W zamkniętych pomieszczeniach to właśnie roztocza kurzu domowego (czyli pasożyty żywiące się złuszczonym naskórkiem) są najważniejszym źródłem alergenów wziewnych (a właściwie alergen pochodzi z kuleczek kału roztoczy).

 

Roztocza znaleźć można w bardzo wielu miejscach. Te umiejscowione w łóżkach – w materacach, poduszkach, kocach i kołdrach – narażają nas na dolegliwości szczególnie w nocy. Natomiast roztocza w sofach, fotelach, dywanach, pluszowych zabawkach, fotelikach dla dzieci, tapicerkach meblowych i samochodowych – podczas naszej dziennej aktywności. Warto mieć na uwadze i to, że ilość alergenów znajdujących się w powietrzu zwiększa się znacząco podczas sprzątania, na przykład wycierania kurzu czy odkurzania.

 

Alergia na pleśń

 

W kontekście alergii wziewnej nie sposób pominąć wpływu zarodników grzybów pleśniowych na nasze zdrowie. Pleśń otacza nas dosłownie z każdej strony. W dużych ilościach na świeżym powietrzu występuje pod koniec lata i jesienią. Zaś w domach i mieszkaniach alergeny te mogą rozwijać się oraz atakować nasz układ odpornościowy przez cały rok – sprzyja temu klimatyzacja, wilgoć i brak regularnego wietrzenia pomieszczeń.

 

Alergia na pyłki

 

Wśród oddziałujących na nas alergenów są także różnego rodzaju pyłki. Bywa, że problemy powodują pyłki ze zbóż lub z kory drzew. Najczęściej jednak jesteśmy narażeni na pyłki roślin wiatropylnych. Są to trawy, drzewa (w naszej strefie klimatycznej najsilniej alergizują brzozy, leszczyny, olchy i topole) oraz chwasty (takie jak bylica). Co ciekawe, pyłki kwiatowe na ogół nie są powodem alergii, między innymi dlatego, że występują w bardzo małych ilościach oraz są dość ciężkie, więc nie unoszą się swobodnie w powietrzu.

 

Alergia na zwierzęta

 

Alergię wziewną może wywoływać kontakt ze zwierzętami, ale określenie „alergia na zwierzęta” jest dość dużym uproszczeniem, bo alergenami są tu różne czynniki odzwierzęce. W domu zaatakować nas mogą alergeny pochodzące od psów, kotów czy chomików. Niebezpieczeństwo pochodzi czasem z otaczającej nas przyrody – na przykład myszy. A w gospodarstwach wiejskich alergię mogą powodować zwierzęta hodowlane – między innymi konie, owce, kozy i krowy. Co prawda najpopularniejsza jest alergia na zwierzęce sierści i naskórek, ale może dotyczyć też pierza czy puchu ptaków – na przykład domowych papużek lub miejskich gołębi.

 

Objawy alergii na roztocza, pyłki, pleśń czy sierść

 

Alergia wziewna może powodować wiele różnych objawów. Powoduje to, że często trudno jest osobie chorej i jej lekarzowi szybko oraz jednoznacznie wskazać przyczynę choroby. Kluczowe do zidentyfikowania bodźca, który powoduje wystąpienie alergii, jest obserwacja, kiedy i w jakim nasileniu pojawiają się objawy. Z pomocą przychodzą również szczegółowe badania diagnostyczne (testy skórne oraz badania krwi pod kątem stężenia przeciwciał IgE).

 

·         Alergia wziewna często manifestuje się w obszarze układu oddechowego, gdzie wywołuje na przykład katar, kaszel oraz swędzenie lub drapanie w gardle.

·         Nie sposób wspomnieć też o problemach skórnych towarzyszących alergii wziewnej, które mogą przybrać postać wyprysku atopowego (atopowe zapalenie skóry), pokrzywki oraz świądu.

·         Alergia wziewna oddziałuje również na oczy i uszy, powodując między innymi zapalenie ucha czy pieczenie, łzawienie i zaczerwienienie spojówek.

·         Przy alergii wziewnej mogą pojawić się bardzo niespecyficzne objawy takie jak bóle i zawroty głowy.

·         Część osób przy tym rodzaju alergii odczuwa także dolegliwości natury psychologicznej – zmęczenie, rozdrażnienie lub problemy z koncentracją.

 

Jak zapobiec pojawieniu się objawów alergii wziewnej?

 

Osoby borykające się z alergią na roztocza, pyłki, pleśń czy sierść powinny oczywiście w pierwszej kolejności zadbać o to, aby nie narażać się na oddziaływanie czynników alergizujących. Bywa to trudne, bo nie można przecież wyeliminować z otoczenia wszystkich alergenów. Zamykając okno, zwiększamy stężenie roztoczy oraz pomagamy kumulować się sierści zwierząt domowych i pleśni w pomieszczeniu. Z kolei wietrząc mieszkanie, wpuszczamy do wewnątrz wszystkie wirujące w powietrzu pyłki i zarodki grzybów.

 

Dlatego najważniejszą, a zarazem najskuteczniejszą metodą zapobiegania objawom alergii wziewnej na kurz, sierść, pyłki czy pleśń, jest dbałość o porządek w domu oraz o stały przepływ świeżego powietrza (czyli wietrzenie, a nie klimatyzowanie). Ale jak podczas sprzątania nie powodować wzmożonego wzbijania się w powietrze alergenów z podłogi czy półek? Jak chronić się przed roztoczami na łóżkach i sofach? Które produkty bez chemii, związków lotnych i destylatów chemicznych okażą się najbardziej pomocne? Oto kilka sprawdzonych wskazówek.

 

Pokrowce ochronne

 

Mnóstwo roztoczy gromadzi się zawsze w łóżku. Zazwyczaj nie wystarczy częsta wymiana materaca i pościeli oraz regularne pranie i wietrzenie sypialni. Warto więc skorzystać z pokrowców antyroztoczowych. Stanowią one dla tych mikroorganizmów trudną do pokonania barierę, która chroni przed przeniknięciem roztoczy i ich odchodów na zewnątrz materaca, poduszki, koca czy kołdry, czyli nie będą miały one kontaktu z ciałem człowieka. Tkaniny pokrowców antyroztoczowych mają taki splot włókien, w którym przestrzenie są mniejsze niż odchody roztoczy, dlatego tkanina nie przepuszcza niczego oprócz pary wodnej. Aby znacząco ograniczyć ilość roztoczy w sypialni, wystarczy odpowiednio często taki pokrowiec prać (najlepiej raz na 1–3 miesięcy) w wysokich temperaturach i preparatach dla alergików.

 

Neutralizacja alergenów

 

Podczas prania, odkurzania i ścierania kurzu warto sięgnąć po sprawdzone neutralizatory alergenów kurzu domowego i alergenów zwierzęcych. Preparaty te zatrzymują i denaturują komponenty białkowe roztoczy, a także sierść i naskórek zwierząt domowych. Denaturanty alergenów mogą mieć różną formę stosowania – dodaje się je do prania, aplikuje się je na filtr lub worek w odkurzaczu oraz spryskuje się nimi powierzchnie mebli czy dywanów.

 

Bariera ochronna przed alergenami

 

W okresach zwiększonego ryzyka alergii, ale również w codziennych sytuacjach, z pomocą przychodzą także kosmetyki barierowe dla alergików Allergoff®. Mogą mieć postać na przykład kremu, emulsji lub oliwki. Aplikowanie ich na skórę suchą i swędzącą nawilża ją oraz powoduje, że tworzy się bariera ochronna, która nie pozwala uwalniać wilgoci z głębszych warstw skóry.

 

Pomocne może okazać się również noszenie odzieży, bandaży lub stokinetek takich jak Tubifast® oraz Comfifast™. Są one polecane szczególnie osobom cierpiącym na egzemy i podrażnienia skóry wywołane reakcją alergiczną. Taka fizyczna bariera skutecznie chroni skórę przed czynnikami zewnętrznymi, między innymi kurzem i pyłkami, ponieważ osiadają one na odzieży lub bandażu, czyli w mniejszym stopniu mają bezpośredni kontakt ze skórą.